Varkensziekten
Woorden met een * worden apart in de tekst verklaard.
aaltjesworm bij het varken
Strongyloides ransomi. Dit is een veel voorkomende maagdarmworm die biggen
oplopen bij het zuigen aan de uier van een besmette zeug.
abortus blauw
Tot 1991 'mysterieuze varkensziekte' genoemd. Symptomen: bij zeugen vroegtijdig werpen en/of
geboorte van zwakke biggen, bij jonge biggen ademhalingsproblemen. Tegen
deze ziekte kan gevaccineerd worden.
Actinobacillus pleuropneumoniae
APP, eenzijdige longontsteking bij het varken. Vroegere naam: Haemophilus pleuropneumoniae
Actinomyces suis
Bacteriële infectieziekte (actinomycose) van de melkklier (granulomateuze mastitis) bij varkens.
Aerobacter
Bacteriële infectie bij het varken; geeft blaas- en nierontsteking.
Afrikaanse varkenspest
AVP. Een zeer besmettelijke varkensziekte.
Symptomen: hoge koorts, benauwdheid, bloedingen uit de neus en anus. Hoge
sterfte in een gevoelige populatie. Deze ziekte komt voor in Afrika, Zuid-Europa en
Zuid-Amerika en lijkt veel op de klassieke varkenspest. Dit is een aangifteplichtige ziekte.
artrogrypose
Pootafwijkingen met krommingen in de gewrichten. Deze ziekte komt voor bij biggen
na bijv. trilziekte of varkenspest.
Ascaris suum
Spoelworm van het varken met grote schade aan darmen en lever. Geeft
‘white spots*’ in de lever.
atrofische rhinitis
AR, ook wel snuffelziekte genoemd. Een deels besmettelijke varkensziekte
waarbij het slijmvlies en bot in de neus wordt aangetast. De neus blijft
voor de rest van het leven scheef staan en er is meer kans op
luchtweginfecties.
biggengriep
Zie enzoötische pneumomie.
blaasjesziekte bij het varken
Een besmettelijke virusziekte bij het varken. Deze ziekte lijkt wat
betreft klinische symptomen op mond- en klauwzeer, vooral de blaasjes op de kroonrand en klauwbal. Dit virus is zeer resistent tegen
desinfectiemiddelen en is een aangifteplichtige ziekte.
black disease
Infectieuze necrotiserende hepatitis. Een acute infectie bij o.a.
varkens veroorzaakt door Clostridium novyi. Dit wordt vaak gezien bij infectie met leverbotlarven.
coccidiose
Ziekte veroorzaakt door darmparasieten. Geeft vaak diarree bij biggen.
draaiziekte
Zie slingerziekte bij het varken.
eenzijdige longontsteking bij het varken
Zie Actinobacillus pleuropneumoniae.
entropion
naar binnen krullen van (delen van) de ooglidrand. Dit kan irritatie van
het hoornvlies, extra traanproductie en blepharospasme (dichtknijpen van
het oog) veroorzaken. Komt o.a. voor bij hangbuikzwijnen.
enzoötische pneumomie
BR. Luchtweginfectie veroorzaakt door een groep van micro-organismen
die aanslaan bij jonge dieren. Ook wel biggengriep genoemd.
Haemophilusparasuis
Ziekte van Glässer, reisziekte, marktziekte; bacteriële
infectieziekte bij varkens die kreupelheid en polyserositis (ontsteking
van serosa*) veroorzaakt.
Isospora suis
Verwekker van coccidiose* met diarree bij het varken, m.n. bij
biggen in de 2e en 3e levensweek.
mond- en klauwzeer
MKZ, in Friesland tongblaar genoemd. Een zeer besmettelijke virusziekte waar evenhoevige hoefdieren zoals
varkens vatbaar voor zijn (andere
diersoorten zijn veel minder gevoelig). Verschijnselen zijn kreupelheid
en beschadigingen in de bek, hoge koorts en algeheel ziek zijn. Er was
een grote uitbraak in Nederland 2001 (Veluwe en omgeving)
met massaal doden van runderen en varkens; aangifteplichtige ziekte cat.
A.
oedeemziekte bij het varken
Vorm van slingerziekte*.
parvovirus bij het
varken
Veel voorkomende virusziekte bij het varken met doodgeboorte,
abortus, mummificatie van de vrucht, embryonale sterfte en
onvruchtbaarheid vooral bij jonge
zeugen; kan tegen gevaccineerd worden.
polycystic kidney disease
PKD. Een veel voorkomende erfelijke nierafwijking met meerdere
cysten in de nieren die soms vergroot zijn. Dit geeft zelden klinische
problemen omdat er nog voldoende functioneel nierweefsel over is;
erfelijke aandoening bij o.a. varkens.
porcine intestinale adenomatose
Pia. Ileïtis (ontsteking van de dunne darm) bij het varken, veroorzaakt door Lawsonia
intracellularis.
RNA, RNZ
Ribonucleic acid, ribonucleïnezuur. Dit geeft erfelijke informatie door van de celkern
naar het celvocht voor de productie van o.a. eiwitten.
serosa
Lichaamsvlies, weivlies, bijv. buikvlies, borstvlies en
hartzakje die bekleed zijn met mesotheelcellen.
slingerziekte bij het varken
Draaiziekte; darminfectie die vaak
gepaard gaat met diarree en toxinevorming. Geeft ook oedemen
(zwelling door vochtophoping) in de hersenen met
coördinatiestoornissen.
varkenspest, klassieke
KVP. Zeer besmettelijke virusziekte bij varkens, niet gevaarlijk voor de mens.
Symptomen: hoge koorts
(tot 41oC), weinig eetlust en sterfte na 10–12 dagen.
Deze ziekte kan
overgaan in een chronische vorm; een vergelijkbaar ziektebeeld geeft
Afrikaanse varkenspest. In Nederland waren er grote uitbraken in de periode
van ongeveer 1980–1998 met massale ruimingen. In 2006 was er een uitbraak in
Duitsland aan de grens met Gelderland. Dit is een aangifteplichtige
ziekte. Vaccinatie is mogelijk maar om politieke redenen niet
toegestaan. Bestijding door doden van alle dieren op een besmet
bedrijf en directe omgeving.
varkenspokken
Virale aandoening bij varkens. De ziekte wordt vaak
overgebracht door insecten, zoals luizen en vliegen, of direct contact.
Typisch
zijn de onregelmatige knobbels op de buik, lies, oren en wroetschijf.
vlekziekte
Besmettelijke bacteriële ziekte, o.a. bij varkens (met typische
rode vlekken en hoge koorts). De veroorzakende
bacterie kan lang overleven in de grond. Er kan tegen geënt worden.
infectie bij de mens na contact met besmet vlees.
white spots
Littekens in de varkenslever door rondtrekkende spoelwormen.
Ziekte van Aujeszky
Ook wel pseudorabiës genoemd. Virusziekte bij o.a. varkens die lijkt op
hondsdolheid als ze op herkauwers wordt overgebracht. Geeft heftige
jeuk. In 2005 werden de varkens hiervoor nog ingeënt.
Ziekte van Doyle
Besmettelijke varkensziekte die gepaard gaat met diarree.
|